Palani Fakaakeake 'o Wai mo e Vai .

Teleʻa Kauaʻula, Vaitafe Toenga ʻe Kepā Maly
“Ko e vai ma‘á ‘oku ‘a e kakaí; toe fakahangatonu ‘a e vaí ki he ngaahi fonua mōmoá.”
Quote 'a e komiuniti mei he Savea Fakaakeake 'o e Palani Taimi Loloa
Taumuʻa
Ko e palani fakaakeake ‘o e ngaahi vai mo e ngaahi vaitupu ‘o Lahaina mo Kula moku ‘e palani ia ki he mauka ki he makai ‘a e ngaahi feinga fakafoki fakalukufua ki he mo’ui lelei ‘a e ‘atakai mo e kakai. Ko e poloseki ko eni ko e kī ia ki hono fakaakeake ‘o e mo’ui lelei ‘a e ‘atakai mo e kakai, fakasi’isi’i ‘a e ngaahi fakatu’utamaki ‘o e vela mo e fakatu’utamaki ki he komiuniti, fakalahi ‘a e fakafonu ‘o e ngaahi ‘aofi vai, fakafoki mai ‘a e ngaahi nofo’anga fakafonua, pea mo hono tauhi ‘o e mo’ui lelei ‘a e ‘ekosisitemi ‘o e ‘ao ‘o e ‘aá. ‘I he lolotonga ni, ‘oku fiema’u ha palani pule’i ‘o e ngaahi vai ‘oku ne ‘ufi’ufi ‘a e feitu’u ‘oku uesia ai ‘a Lahaina. Ko hono fa’u ‘o ha palani pule’i ‘o e ngaahi vaitupu ‘e lava ke ne fakafaingofua’i ‘a e fengaue’aki mo hono fakahoko ‘o e poloseki ‘i he ngaahi kulupu ‘o e Vahefonua, Siteiti, fakafederal, mo e komiuniti pea fakaava ‘a e ngaahi hala ki he ngaahi ma’u’anga pa’anga. Kuo fakahā foki ‘e he komiuniti ‘a ‘enau mahu’inga’ia ‘i hono fa’u mo fakahoko ha palani vai ‘oku tataki ‘e he komiuniti, ‘a ia ‘oku fakatefito ‘i he ngaahi sisitemi vai mo e pule’i ‘e he komiuniti ‘a e vai ‘i West Maui. Ko e taumu’a ki he poloseki ko ‘eni ke palani ki he ngaahi poloseki mahu’inga ki hono fakafoki ‘o e vai mo e ngaahi vaitupu mei he mauka ki he makai, hange ko hono toe fakafoki ‘o e vao ‘aki ‘a e ngaahi ‘akau fakafonua, fakasi’isi’i ‘o e ngaahi mohuku ‘oku nau ‘ohofi, fakafoki ‘o e tafe ‘a e vaitafe, fokotu’u ‘o e agroforestry mo e ngoue, pule’i ‘o e tafea, mo e pule’i ‘o e holo.
Fakamatala ki he Poloseki
Ko e poloseki ko eni oku kau ki ai hono fa u ha Kulupu Ngaue ki he Fakaakeake o e Vai mo e Ngaahi Vai ma a Lahaina mo Kula moku oku kau ki ai a e ngaahi kulupu kehekehe o e Vahefonua, Siteiti, fakafederal, mo e ngaahi komiuniti fakalotofonua ke alea i a e ngaahi feinga lolotonga mo e ngaahi fiema u i he kaha u ki hono fakaakeake o e wai mo e ngaahi vai. Ko e poloseki ko eni ‘oku kau ki ai ‘a e palani pule ki he ngaahi vai ‘o e moku ‘o Lahaina, ‘o kau ai ‘a Wahikuli, Kahoma, Kaua‘ula, Launiupoko, ‘Olovalu, ‘Ukumehame, Papalaua, mo Pohakea. ‘Oku kau foki ai ‘a e palani vai ‘a e komiuniti ‘i Lahaina moku ki he ngaue ‘a e ‘ekosisitemi, ma’u’anga vai ki he ngaahi fiema’u ‘a e komiuniti mo e ngaahi ngaue ki hono fakafoki ‘o e ngaahi vaitupu.
Ngaahi Fefakafalala'aki mo e Ngaahi Faka'ilonga 'o e Hala .
‘Oku fiema’u ke ngaue fakataha ‘a e ngaahi potungaue lahi ‘a e pule’anga, ngaahi kulupu fakalotofonua mo e kau ma’u kelekele taautaha ki he fakaakeake fakalukufua ‘o e mauka ki he makai mo e lavame’a taimi loloa. Ko e Wai mo e ma’u’anga vai mo hono malava ke ngaue’aki mo e/pe taumu’a ‘oku ‘i he uho ia ‘o e ngaahi poloseki fakaakeake taimi loloa lahi. Ko e fakalakalaka ‘o e ngaahi koló mo e tauhi ‘o e ngaahi koloa fakanatulá ko ha pole ia ‘e taha; ‘oku fiema’u ‘e he fakalakalaka ‘a e kelekele mo e vai, ‘a ia ‘oku ne ‘omai ‘a e mafasia ki he ngaahi ma’u’anga tokoni fakanatula mo e ngaahi ngaue hange ko hono toe faka’auha ‘o e vaotā, tauhi, ngoue mo e malu ‘o e me’akai, fakafoki ‘o e tafe ‘a e vaitafe, mo hono fakafonu ‘o e ‘aisi ‘o e vai ‘i lalofonua. Taimi lahi, oku fakangatangata a e pa anga ki he ngaahi ako, palani mo hono fakahoko he oku ikai ke fakatokanga i a e ngaahi lelei faka ekonomika o e wai mo e palani o e ngaahi vai.
Ngaahi Sitepu Hoko
- Faka'ilonga'i 'a e kakai fakafo'ituitui, ngaahi potungaue mo e ngaahi kulupu ke fakakau 'i he ngaahi alea 'a e kulupu ngaue 'i he kaha'u .
- Faka’ilonga’i ‘a e ngaahi founga fakapa’anga ki hono fakafaingofua’i ‘o e kulupu ngaue mo e ngaahi alea. Fakahoko ha ngaahi fakataha ʻa e kulupu ngāué. Fa u ha lipooti a e kulupu ngaue mo e ngaahi fokotu utu u ki he ngaahi ngaue ki hono tokanga i o e ngaahi vaitupu.
- Faka'ilonga'i 'a e ngaahi fili fakapa'anga ki he ngaahi palani vai, ngaahi palani 'o e ngaahi vahenga vai mo e ngaahi ako .
- Tohi ha palani pule'i 'o e ngaahi vai 'oku ne 'ufi'ufi 'a e feitu'u vela 'o Lahaina .
- Faka'ilonga'i 'a e ngaahi poloseki mo e ngaahi ngaue mahu'inga ke fakafoki 'a e vai 'o Lahaina mei mauka ki makai
- Fakalahi 'a e malava 'a e Vahefonua ke fakafekau'aki 'a e pule'i 'o e ngaahi feitu'u 'o e ngaahi vai 'i loto 'i Lahaina .
Kolosi 'a e Poloseki Maui ERC
Fakaikiiki 'o e Poloseki
Fakafuofua ki he Fakamole:
TBD
Ngaahi Ma'u'anga Pa'anga 'oku 'i ai:
Naʻe kole ʻe he Potungāue Moʻui ʻa e Siteití ki he Potungāue Maluʻi ʻo e ʻĀtakaí ʻi ʻAmeliká ki ha Ngaahi Tokoni Fakatekinikale
Taki ʻo e Poloseki:
- Potungaue Ngoue 'a e Vahefonua
- Potungaue Vai 'a e Vahefonua
Ngaahi Maʻuʻanga Paʻanga ʻe Lava ke Maʻu:
- Polokalama Pule'i 'o e Ngaahi Vai Fakatahataha
- Polokalama ki he ʻAka mo e Ngaahi Koloa Fakaenatula
- Vahefonua, Siteiti mo e fakafederal
- Ngaahi kulupu fakakolo fakalotofonua .
Ngaahi Hoa Ngāue ʻo e Poloseki:
- Potungaue Ngaue Fakapule'anga 'a e Vahefonua
- Potungaue Mo'ui 'a e Siteiti, Vai 'i 'olunga
Va'a Malu'i - Potungaue Fonua mo e Ngaahi Ma'u'anga Tokoni Fakanatula 'a e Siteiti
- Potungāue Maluʻi ʻo e ʻĀtakaí ʻi ʻAmelika
- Potungaue Ngoue 'a 'Amelika, Potungaue Tauhi 'o e Ngaahi Koloa Fakanatula
- Ko e Kautaha ʻo e Ngaahi Hoa Ngāue ʻo e Ngaahi Vai ʻo Hauaiʻi
- Kautaha Paʻanga mo e Fakalakalaka Fale ʻo Hauaiʻi
- Ngaahi Ako'anga 'o Kamehameha
- Kipuka Olovalu
- Senita Ako Ngoue 'a Ku'ia
- Kautaha Vai 'a e Komiuniti 'o Kula
- Poloseki Pono Mo'ui (Vaitupu Pu'u Kukui)
- Komisoni Fakaakeake Faka'ekonomika 'a Maui
- Hoa ngaue ki he Vahenga Vai Mauna Kahālāwai
- Fonua Maui Hihifo
- Hihifo Maui Ridge ki he 'Aka
Fakafe'unga'i mo e Palani Fakakomiuniti 'o Maui Hihifo (WMCP)
- Taumu'a 2.1 Ngaahi sisitemi mateuteu mo fefeka
- Taumuʻa 2.3 Tauhi fakafatongia ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní, anga fakafonuá, mo e ʻulungāngá
- Ngaue 3.17 Fakahoko a e ngaahi ngaue kuo fokotuu atu oku i he mafai o e Vahefonua o fau a e Palani Pulei o e Vai o e Mounga Maui Hihifo mo e Ako ki he Vai o Maui Hihifo a e USACE, i he taimi oku fakakakato ai .