The County of Maui submitted its CDBG-DR Action Plan to the U.S. Department of Housing and Urban Development (HUD) on April 22, 2025. HUD has 45 days to review and approve the Action Plan. However, HUD may impose further requirements, in which case the County will have 30 days to make revisions and resubmit the plan.
Get NotifiedʻOatu hoʻo ngaahi fakakaukau ki he palani ʻo e Palani Ngāué ʻi he ʻinitanetí, ʻi he meilí pe ʻi he ʻao fakafoʻituitui ʻi he Senitā Maʻuʻanga Tokoni ʻa Lahaina pe Senitā Ngāue Tokoni & Tokoni ʻa Kākoʻo Maui.
ʻI he ʻaho 21 ʻo Tīsema 2024, naʻe vaheʻi ai ʻe he Fale Alea ʻo ʻAmeliká ha paʻanga ʻe $1.6 piliona ki he Fakaakeake mei he Fakatamaki ʻa e Poloka Fakalakalaka Fakakomiunitií (CDBG-DR) ke poupouʻi ʻaki ʻa e ngaahi feinga fakaakeake mei he vela ʻo e vaotā ʻi Maui ʻi he 2023. Ko e pa’anga ko ‘eni ‘e ‘oatu ia ki he Vahefonua Maui ‘o fakafou ‘i he Potungaue Fale mo e Fakalakalaka Fakakolo ‘a ‘Amelika (HUD).
Sio ki he Vitiō ʻoku maʻu ʻi he ngaahi lea kehé:
Ko e tokotaha ‘oku ne ma’u ‘a e pa’anga tokoni, ‘e fakahū atu ‘e he Vahefonua Maui ki he HUD ha Palani Ngāue, ‘a ia ‘oku fokotu’u ai ‘a e ngaahi ngāue ‘oku fokotu’u mo e ngaahi vahenga polokalama ‘e ngāue’aki ki ai ‘a e pa’anga ‘a e CDBG-DR. ‘I hono fa’u ‘o ‘ene Palani Ngaue fakaangaanga, na’e tataki ‘a e Vahefonua ‘e he ngaahi fakakaukau ‘a e komiuniti na’e tanaki ‘i he mahina ‘e 18 kuo ‘osi ‘o fakafou ‘i he ngaahi fetu’utaki kehekehe ‘a e komiuniti, hange ko e ngaahi fakataha ‘a e komiuniti mo e ngaahi Fakataha Palani ‘a e Kaunga’api na’e fakahoko ki he Palani Fakaakeake Taimi Loloa ‘a Lahaina.
Ko e ngaahi fakatahá na‘e pehē:
'Oku fiema'u 'e he Vahefonua ke fakapapau'i 'oku tau ma'u totonu ia. Ko ʻemau taumuʻá ke tokoniʻi ʻa Lahaina ke ne toe fakaakeake. Ko ho’o ngaahi fakakaukau ki he palani Ngaue ‘e fakalelei’i ai ‘a e ngaahi polokalama. Ko e ngaahi fakamatala ‘a e komiuniti ‘oku kau ia ‘i he Palani Ngaue ‘oku ‘ave ki he HUD. Kimu’a pea mau fakahū atu ki he HUD, ‘e fakafo’ou ‘a e palani Ngāue ke fakamatala’i ‘a e ngaahi fakamatala ko ‘ení. Lomi'i heni ke fakahu mai ha'o fakakaukau.
Kuo fakaloloa ‘a e ‘aho faka’osi ke ‘omai ai ‘a e ngaahi fakakaukau ki he palani Ngāue kuo fakakaukau’i. Ko e ngaahi fakakaukau kotoa pē, kau ai ‘a e ngaahi saveá mo e ngaahi fakamatalá, kuo pau ke a‘u ia ki he taimi 4 efiafi ‘o e Mōnite, 31 ‘o Mā‘asi, 2025. ‘Oku kau heni ‘a e savea ‘o e ngaahi fakakaukau ‘i he ‘initanetí mo e ngaahi savea ‘oku ‘ave ‘i he meilí. Lomi'i heni ke fakahu mai ha'o fakakaukau.
Kamata mei he Vahe 1, ‘oku ‘amanaki ke kamata ‘a e langa fale nofo’anga ‘o e famili ‘e taha ‘i he faka’osinga ‘o e ta’u ni.
‘E fakamu’omu’a ‘e he Vahefonua ‘a e ngaahi naunau mo e ngaahi langa fakalakalaka na’e mole pe maumau’i ‘uluaki. ‘Ikai ngata ai, ‘oku palani ‘a e Vahefonua ke fakapa’anga ‘a e ngaahi langa fakalakalaka ‘oku nau poupou’i ‘a e ngaahi ‘iuniti fale kehe mo e fakaakeake faka’ekonomika.
Ikai Ko e pa'anga CDBG-DR ko e ma'u'anga pa'anga pe ia 'e taha 'o e tokolahi. ‘Oku ngaue faivelenga ‘a e Vahefonua ke ma’u ha pa’anga lahi ange ke fakahoko ‘aki ‘a e ngaahi fiema’u lahi ‘oku te’eki ke fakakakato.
Ako ngaue, ngaahi sevesi kupuna, mo'ui lelei faka'atamai mo e ngaahi sevesi poupou ki he tokanga'i 'o e mo'ui lelei.
ʻOku haʻi ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni ko ʻení ki he Palani Ngāue ʻoku fakangofuá, pea ʻoku ʻamanaki ʻa e Vahefonuá ke vahevahe ʻa e ngaahi fakaikiiki ko ʻení ʻi he konga kimui ʻo e faʻahitaʻu māfaná ni.
ʻOku haʻi ʻa e ngaahi tuʻutuʻuni ko ʻení ki he Palani Ngāue ʻoku fakangofuá, pea ʻoku ʻamanaki ʻa e Vahefonuá ke vahevahe ʻa e ngaahi fakaikiiki ko ʻení ʻi he konga kimui ʻo e faʻahitaʻu māfaná ni.
ʻE hokohoko atu hono fakafoʻou maʻu pē ʻo e Mauirecovers.org. Te tau toe lahi ange mo e ngaahi fakataha fakakomiuniti ke alea'i 'a e ngaahi polokalama fakasi'isi'i mo e ngaahi polokalama kehe.
‘Oku fiema’u ‘e he HUD ke toe fefeka ange ‘a e ngaahi komiuniti ki he ngaahi fakatamaki ‘i he kaha’u.
‘Io, ‘e lava ke ngāue’aki ‘a e pa’anga tokoni ‘a e CDBG-DR ‘i he founga ko ‘ení pea ‘e vakai’i fakalelei ‘e he Vahefonuá ‘a e ngaahi fili ko ‘ení ‘i he taimi ‘e fai ai ha ngaahi tu’utu’uni fefeka ki he me’a ke fakakau ‘i he Palani Ngāue faka’osí.
Ki ha ngaahi fehuʻi, kātaki ʻo fetuʻutaki ki he ʻŌfisi ʻo e Polokalama ʻa e CDBG-DR ʻi he cdbg-dr@mauicounty.gov.
Ko e pa’anga tokoni ‘a e Poloka Fakalakalaka Fakakomiuniti ki he Fakaakeake Fakatamaki (CDBG-DR) ‘oku vahe’i ia ‘e he Fale Alea pea vahe’i ia ‘e he Potungaue Fale mo e Fakalakalaka Fakakolo ‘a ‘Amelika (HUD) ke toe langa ‘aki ‘a e ngaahi feitu’u na’e uesia ‘e he fakatamaki pea ‘oatu ‘a e pa’anga tenga’i ‘akau mahu’inga ke kamata ‘aki ‘a e founga fakaakeake taimi loloa.
Taumu'a 'o e pa'anga 'a e CDBG-DR:
Ki ha fakamatala lahi ange fekau'aki mo e CDBG-DR, 'a'ahi ki he : Pa'anga Tokoni ki he Fakaakeake mei he Fakatamaki 'a e Poloka Fakalakalaka Fakakomiuniti | HUD.gov / Potungaue Fale mo e Fakalakalaka Fakakolo 'a 'Amelika (HUD)
Ko e vahenga makehe ‘oku ne ‘oatu ‘a e pa’anga ki he ngaahi feitu’u ‘oku uesia mo faingata’a’ia lahi taha ki he:
Kuo pau ke tokanga’i ‘e he ngaahi ngaue takitaha ‘a e CDBG-DR ha uesia fekau’aki mo e fakatamaki (fakahangatonu pe ta’efakahangatonu) ‘i ha feitu’u kuo fakaha ‘e he Palesiteni ki he fakatamaki ‘oku ‘ufi’ufi .
*Ke a'usia ha taumu'a fakafonua 'a e CDBG-DR, kuo pau ke:
Ko e pa’anga ‘a e CDBG-DR ‘oku tefito ‘ene tokoni ki he kakai mo e ngaahi komiuniti LMI (Low-To-Moderate Income), pea mo e kau memipa faingata’a’ia kehe ‘o e komiuniti kuo nau uesia fakahangatonu ‘e he fakatamaki.
Ko e hā ‘a e fakangatangata ‘o e pa‘anga hū mai ‘a e ‘apí ke lau ko e LMI (Pa‘anga Hū Mai Ma‘ulalo-ki-he-Fakafuofua)?
Ko hai 'oku lau 'oku ''lavea''?
Ko e ngaahi Fa'ahinga Lahi 'o e Kakai 'oku Faingata'a'ia ki he CDBG-DR 'oku kau ai:
Kapau ‘oku lahi ange ‘a e pa’anga hū mai ‘a ho ‘api ‘i he fakangatangata ‘o e LMI ‘e ‘ikai nai ke ke taau ke ma’u ‘a e ngaahi monu’ia fakahangatonu ‘oku ‘oatu ‘e he pa’anga tokoni ‘a e CDBG-DR. Kaekehe, ‘e kei lava pe ke ‘i ai ha ngaahi lelei ta’efakahangatonu, hange ko e fakalakalaka ‘o e ngaahi langa fakalakalaka, ngaahi feinga fakaakeake ‘a e komiuniti fakakatoa, mo e ngaahi ma’u’anga tokoni kehe ‘oku nau poupou’i ‘a e tu’unga fakalukufua ‘o e Vahefonua. ‘Ikai ngata ai, ‘e lava ke ‘oatu ‘e he Vahefonua ha ngaahi polokalama pe ma’u’anga tokoni kehe ‘o fakafou ‘i he ngaahi ma’u’anga pa’anga kehekehe ‘e ala ‘aonga ange ki he ngaahi ‘api ‘oku ‘i ‘olunga ‘i he fakangatangata ‘o e LMI.
‘Oku fokotu’u atu ‘e he Palani Ngaue ‘a e CDBG-DR ‘a e ngaahi ngaue ‘e fakahoko ‘e he Vahefonua ‘i he malumalu ‘o ‘ene polokalama fakaakeake pe fakasi’isi’i ‘o e ngaahi faingata’a. ‘Oku fakakau atu ‘a e ngaahi pa’anga fakaikiiki, ngaahi ma’u’anga pa’anga kehe, mo e ngaahi hoa ngaue ki hono fakahoko. Ko e ngaahi fakakaukau ‘a e komiuniti na’e tanaki ‘o fakafou ‘i he ngaahi fakataha lahi ‘a e fetu’utaki mo e komiuniti na’e fakahoko ‘e he Vahefonua talu mei he vela ‘o e vao – kau ai ‘a e ngaahi fakamatala na’e faka’ilo ai ‘a e Palani Fakaakeake Taimi Loloa ‘a e Vahefonua ki Lahaina – kuo fakakau ia ki he palani, ‘a ia na’e tukuange mai pea fakaava ke vakai’i/fakakaukau’i ‘e he kakai ‘i he ‘aho 24 ‘o Fepueli, 2025. 8, 11, mo e 14. ‘Oku tāpuni ‘a e vaha‘a taimi ‘o e fakamatala ‘a e kakaí ‘i he ‘aho 26 ‘o Mā‘asi, 2025.
‘Oku fiema’u ke faka’aonga’i ‘a e pa’anga ‘a e CDBG-DR ki he ngaahi polokalama ‘oku ‘aonga hangatonu ki he kau hao fakafo’ituitui, hange ko e tokoni ki hono toe langa ‘o e kau ma’u ‘api ‘oku nau taau, pea ‘oku ‘ikai lava ke tufaki hangatonu ia ki he kau hao.
Ko e pa’anga ‘a e CDBG-DR ‘e hoko ia ko e taha ‘o e ngaahi ma’u’anga pa’anga ‘oku ngaue’aki ‘e he ngaahi poloseki ‘i he Palani Fakaakeake Taimi Loloa ‘a e Vahefonua Maui ki Lahaina. Ki he pa’anga ko ‘eni, ‘e fakakaukau’i ‘e he Vahefonua ‘a e ngaahi poloseki fakaakeake kotoa pe mei he fakatamaki ‘i he Palani Fakaakeake Taimi Loloa ‘oku taau mo e CDBG-DR.
‘Oku lolotonga fa’u ‘e he Vahefonua ha Palani Ngāue ‘oku fiema’u ‘a ia ‘e fakahokohoko ai ‘a e founga ‘e fakamoleki ‘aki ‘a e pa’anga fakafederal. ‘E ‘oatu ‘a e palani ko ia ki he komiuniti ke nau vakai’i mo fai ha ngaahi fakakaukau ‘i he Spring 2025. ‘E fai leva ‘e he Vahefonua ha ngaahi fakatonutonu ‘oku fiema’u ki he palani pea ‘e ‘oatu ha Palani Ngaue faka’osi ki he HUD ke fakangofua. Ko e taimi pe ‘e fakangofua ai ‘e he HUD ‘a e Palani Ngaue, ‘e tukuange leva ‘a e pa’anga ki he Vahefonua pea ‘e lava ke kamata hono fakahoko ‘o e polokalama.
Hili hono vahe'i 'e he Konifelenisi, 'e fika'i mo fakaha 'e he HUD 'a e ngaahi vahenga, pea pulusi ha Fanongonongo Lesisita Fakafederal, 'a ia 'oku fakamatala'i ai 'a e ngaahi tu'utu'uni, ngaahi founga ngaue, ngaahi faka'ata, mo e ngaahi fie ma'u kehe 'oku pule'i 'e he polokalama CDBG-DR.
Ko e taimi pe ‘e fakaha ai ‘a e Vahefonua ko ha tokotaha ma’u tokoni fakafo’ituitui pea ‘oange ha pa’anga vahenga, kuo pau ki he Vahefonua:
‘I he ngaahi fakakaukau ‘a e Komiuniti, fetu’utaki mo e ngaahi fakamatala, ‘e teuteu’i ‘e he Vahefonua ko e tokotaha ‘oku ne ma’u ‘a e CDBG-DR ha Palani Ngaue ‘a e CDBG-DR ‘a ia ‘e kau ai ‘a e ngaahi poloseki ‘oku taau mo e fakafuofua ‘o e pa’anga tokoni ke fakangofua ‘e he HUD.
Kuo pau ke fakakau ‘i he Palani Ngāue ‘a e Vahefonuá ha Palani Kau mai ‘a e Kakai ‘o e Fonuá ‘a ia ‘oku fakamatala‘i ai ‘a e founga ‘e faka‘ilo mo fakakau ai ‘a e kakaí ‘i he lolotonga ‘o e mo‘ui ‘a e pa‘anga tokoní.
Kimu’a pea toki fakangofua ‘e he HUD, ‘e fakapipiki ‘a e Palani Ngaue ‘a e CDBG-DR ke fai ha fakamatala ki ai ‘a e kakai ke ‘oange ha faingamalie ki he kakai ‘o e fonua, ngaahi pule’anga fakalotofonua ‘oku uesia mo e ngaahi paati kehe ‘oku nau fiema’u ha faingamalie ke nau ‘omai ‘enau ngaahi fakamatala. Ko e ngaahi fakamatala kotoa pē ki he Palani Ngāué pe ko ha fakatonutonu lahi, ‘e ma‘u ‘i he lea pe ‘i ha tohi, ‘e fakakaukau‘i ia. Ko e Palani Ngaue kuo fakangofua mo ha ngaahi fakatonutonu ‘e faka’ali’ali ia ‘i he peesi uepi ‘a e CDBG-DR ‘a e Vahefonua.
Kuo fa'u 'e he Vahefonua Maui ha 'Ofisi Polokalama CDBG-DR, 'a ia 'oku 'i he malumalu 'o e 'Ofisi 'o e Fakaakeake 'i he Potungaue Pule.
Ko e 'ofisi ko 'eni 'e fatongia'aki 'a e:
Ki ha fakamatala lahi ange, ʻīmeili ki he cdbg-dr@mauivahefonua.gov .
Ki ha ngaahi fehuʻi, kātaki ʻo fetuʻutaki ki he ʻŌfisi ʻo e Polokalama ʻa e CDBG-DR ʻi he cdbg-dr@mauicounty.gov.
.png)
Fakamatala
Palani Ngaue 'a e CDBG-DR
4/22/25
Fanongonongo Fakamāmani Lahi ʻa e CPD
19/3/25
FAKAKAUKAU Palani Ngāue CDBG-DR
24/2/25
DRAFT Palani Ngaue 'a e Pule
21/2/25
Fanongonongo Vahevahe FR-6512-N-01.
16/1/25
Fanongonongo Fakamāmani Lahi FR-6489-N-01
1/8/25
Ki ha ngaahi fehuʻi, kātaki ʻo fetuʻutaki ki he ʻŌfisi ʻo e Polokalama ʻa e CDBG-DR ʻi he cdbg-dr@mauicounty.gov.
'Oku mateuteu 'a e ngaahi timi ke poupou'i koe pe ko ha tokotaha nofo pe pisinisi.
'Oku ma'u 'a e ngaahi fakafo'ou fakamuimuitaha 'i he ngaahi fale, ngaahi ma'u'anga tokoni fakapa'anga mo e lahi ange.
.svg)
.svg)