Fehokotakiʻanga ʻo e Halá mo e Ngaahi Fakalahi

Tikenisoni St. Sio Mauka .
“...fakahoko ha ngaahi hala hū/hala lahi ange ki he ngaahi me’a fakatu’upakē, si’isi’i ange ‘a e femo’uekina mo e ngaahi hala kehe ‘i ha hoko ha fakatu’utāmaki.”
Quote 'a e komiuniti mei he Savea Fakaakeake 'o e Palani Taimi Loloa
Taumuʻa
Kuo vakaiʻi ʻe he Potungāue Tāmate Afí ʻi Maui ʻa e feituʻu ʻoku uesia ai ʻe he vela ʻo e vaotaá pea fakapapauʻi ʻoku ʻi ai ha ngaahi hala ʻoku fie maʻu ke fakaleleiʻi pe fakafehokotaki ke fakafaingofuaʻi ʻa e malu ʻa e kakaí ʻi he kahaʻú. Kuo fakahoko foki ‘e he Kau ‘Enisinia ‘a e Kau Tau ‘a ‘Amelika (USACE) ha sipinga ‘o e LifeSim ke vakai’i ‘a e ngaahi tu’unga ‘oku lolotonga ‘i ai mo e ngaahi founga fetukutuku pea fakapapau’i ‘a ‘enau ola lelei. Ko e ola ‘o e ongo feinga ko hono ‘ilo’i ‘o e ngaahi hala ‘i he ngaahi kaunga’api ‘oku uesia ‘a ia ‘e ma’u ‘aonga mei he fakalahi ‘o e fehokotaki’anga ke fakalelei’i ‘a e malava ke fetukutuku. Kuo ‘ilo’i mo fakamu’omu’a ‘a e poloseki ko ‘eni ko ha poloseki mahu’inga ki he malu ‘o e kakai ‘oku fiema’u ke laka ki mu’a ‘i loto ‘i he ngaahi feitu’u ‘oku uesia ‘e he vela ke poupou’i ‘a e fetukutuku mei he fakatamaki. Te ne ‘omai ‘a e fehokotaki’anga ‘oku fiema’u, ingress mo e egress ki he ngaahi kaunga’api ‘oku uesia.
Fakamatala ki he Poloseki
‘E ‘oatu ‘e he poloseki ko ‘eni ‘a e ngaahi fehokotaki’anga ‘oku fiema’u ki he fetukutuku ‘o e vela ‘i he ngaahi hala kehekehe ke poupou’i lelei ange mo fakafaingofua’i ‘a e malu ‘a e kakai ‘i he kaha’u. ‘E kau ai ha founga fakahokohoko ‘a ia ‘e fiema’u ai ke ma’u ‘a e kelekele mo e fakalelei’i ‘o e ngaahi hala ki he ngaahi feitu’u kehekehe kuo ‘ilo’i ‘a ia ‘oku ‘ikai ke fakakakato ‘e he ngaahi hala ‘a e ngaahi lao ki he afi lolotonga, ‘oku ‘ikai ke tu’unga lelei ‘a e ngaahi hala ‘oku ‘ikai ke ‘i ai ha ngaahi hala pea ‘oku ‘ikai ke ‘i ai ha ngaahi fehokotaki’anga. Ko e ngaahi hala 'oku kau ki ai ko e:
- Fakafehokotaki Hala Aki
- Fakafehokotaki Hala Papalaua ki Aki
- Hala Kaakolu ki he Hala Lahaina Bypass .
- Kanakea Loop ki he Hala Lahainaluna .
- Fakalahi Hala Kuhua ki Komo Mai .
- Fakalahi ʻo e Hala Tikenisoní
- N. Feitu'u Hakau ki he Hala Lahaina .
Ngaahi Fakafehokotaki'anga 'o Wahikuli ki he Hala Cane Haul/ Hala Greenway 'o Maui Hihifo:
- Hala Fleming
- Hala Wahikuli .
- Hala Malanai

Fehokotakiʻanga ʻo e Halá mo e Ngaahi Fakalahi
Ngaahi Fefakafalala'aki mo e Ngaahi Faka'ilonga 'o e Hala .
‘Oku fiema’u ‘a e ma’u kelekele ki he totonu ‘o e hala, sivi ‘o e ‘atakai mo e fakangofua langa.
Ngaahi Sitepu Hoko
- Ko ha Palani Lahi ki he Ngaahi Ngaue Lalahi mo e Hala .
- Malu'i 'o e totonu 'o e hala
- Ko e ma'u kelekele mo e ngaahi vahevahe si'isi'i .
- Teuteu ha sivi 'o e 'atakai mo e ngaahi tohi langa .
- Maʻu ha ngaahi ngofua langa .
- Faka'ilo ki he bid mo e langa .
Fakaikiiki 'o e Poloseki
Fakafuofua ki he Fakamole:
>$10 Miliona
Ngaahi Ma'u'anga Pa'anga 'oku 'i ai:
Vahefonua Maui – $5 Miliona
Taki ʻo e Poloseki:
Potungaue Ngaue Fakapule'anga 'a e Vahefonua
Ngaahi Maʻuʻanga Paʻanga ʻe Lava ke Maʻu:
Polokalama Toe Fakafehokotaki ‘o e Ngaahi Kolo mo e Ngaahi Kaunga’api (RCN)
Ngaahi Hoa Ngāue ʻo e Poloseki:
- Potungaue Tamate Afi mo e Malu 'a e Kakai 'o e Vahefonua
- Potungāue Puleʻi Fakavavevave ʻo Maui
- Potungaue Fefononga'aki 'a e Siteiti
Fakafe'unga'i mo e Palani Fakakomiuniti 'o Maui Hihifo (WMCP)
- Taumu'a 2.1 Ngaahi sisitemi mateuteu mo fefeka
- Taumu'a 2.2 Ko ha netiueka fefononga'aki kakato, palanisi, mo fehokotaki .
- Ngaue 1.22 Faka'ilonga'i ha ngaahi hala fetukutuku fakavavevave kehe ke a'u ki West Maui mo e ngaahi feitu'u mavahe .
- Ngāue 1.27 ‘Ilo‘i mo fakahoko ‘a e ngaahi fakalelei malu‘i totonu ‘o hangē ko e ngaahi pule‘i ‘o e fefononga‘akí ke fakalelei‘i ‘a hono ngāue‘aki ‘o e Halalahi Kahekili mo e Halalahi Honoapi‘ilani ko e ngaahi hala kehe ia ki West Maui lolotonga ‘a e taimi fakatu‘utāmakí .