..

Di Natalged a Balakad ti Danum 

AGTALINAED NGA EPEKTO PARA LAHAINA

Saanen a karaman iti Advisory ti Lahaina L-6B

(Advisory naudi a nabaliwan idi Agosto 5, 2024)

Sumaryo: Gapu kadagiti uram iti kabakiran idi Agosto 2023 idiay Upper Kula ken Lahaina, dadduma nga estruktura iti sistema ti danum iti agpada a lugar ti nadadael gapu iti uram, ken napukaw ti presion ti dadduma a lugar iti sistema ti danum. Dagitoy a kasasaad ti mabalin a nakaigapuan ti iseserrek dagiti makadangran a kontaminado, agraman ti benzene ken dadduma pay a nalaka a madadael nga organiko a kemikal (VOC). Ti Departamento ti Suplay ti Danum ti Kondado ti Maui ket nangipaulog ti Unsafe Water Advisory para kadagiti paset ti Lahaina ken Upper Kula idi Agosto 11, 2023, kas panagannad. Nasinged ti pannakipagtrabaho ti Department of Water Supply iti Hawai’i State Department of Health ken US Environmental Protection Agency tapno makompleto ti imbestigasionna iti VOC, maisina ti sistema manipud kadagiti estruktura a nadadael gapu iti uram tapno masigurado ti bassit a potensial manipud iti aniaman a kontaminasion, ken mangisayangkat iti agtultuloy a panagala iti sample ken panagsubok iti kalidad ti danum kadagiti kangrunaan a punto iti intero a sistema. Manipud iti daytoy a proseso, namin-adu a nabalinan ti Departamento ti Suplay ti Danum a binaliwan ti advisory (agraman idi Sept. 12 , Okt. 6 , Okt. 9 , Okt. 13, Okt. 31 , Nob . 21 , Dis. 15, Dis. 21 , 2023 ken Enero 19 , Peb. 16 , Hunio 12 , Agosto 2 ) tapno maikkat ti AMIN a publiko a paset ti Lahaina ken AMIN a lugar ti Upper Kula manipud iti advisory. Beripikar ti Department of Water Supply ti panangsubokna iti kalidad ti danum agingga iti water meter. Para kadagiti sistema ti danum a kukua dagiti pribado, responsabilidad ti property manager a suboken ti kalidad ti danum dagiti sanikua. Mabalin a sapulen dagiti kameng ti komunidad ti maysa nga adres babaen ti panangusar iti interaktibo a Water Advisory Map iti mauirecovers.org/water tapno mapasingkedan no ti adresda ket kasapulan ti panagsubok; dagitoy a lugar ket naibagbaga iti Water Advisory Map nga addaan kadagiti berde a marka ti hatch. Balakadan ti State of Hawaii Department of Health, ken ti County of Maui Department of Water Supply dagiti agnanaed iti naapektaran a lugar a saanda nga usaren ti danum ti gripo nga inumen ken panagluto agingga iti sabali a pakaammo.

..

--BALAKAD: SAAN NGA INUMEN KEN SAAN NGA AGPABUREK TI DANUM--

Amin a lugar ti publiko a Lahaina Water System, ket napreserba, ken ti danum ket adda ken natalged a mausar. No adda UWA, kayatna a sawen a saan a nakumpirmaan a natalged ti danum a mausar. Kitaen ti impormasion iti baba maipapan iti panagusar iti danum no adda iti sidong ti UWA.

Para iti ad-adu pay nga impormasion, tawagan ti Water Utility Customer Service iti 808-270-7633 .

• SAAN NGA INUMEN TI DANUM TI GLIPO: Masapul nga usaren ti naibotelia a danum wenno mainum a danum nga ipaay ti DWS para iti inumen (agraman ti panagaramid iti pormula ti maladaga ken tubbog), panagsipilio iti ngipen, panagaramid iti yelo, ken panagsagana iti taraon.
  ..
• SAAN A PADASEN A TRATAEN TI DANUM A BUKOD: Ti panangpaburek, panangiyelo, panangsala, pananginayon iti chlorine wenno dadduma pay a disinfectant wenno panangipalubos iti danum nga agtakder ket saan a mamagbalin iti danum a natalged. No masuspetsa wenno maduktalan ti kontaminasion ti volatile organic compound (VOC), ti agburburek a danum ket mabalin a mangiruar kadagiti VOC iti angin.
  ..
• Suroten dagiti sumaganad a kanayonan a panangiwanwan:

1. Dika agusar iti danum iti gripo para iti aniaman a panggep a pangkonsumo, agraman ti panaginum, panagluto, wenno panagsipilio kadagiti ngipenmo.
2. Dikay agusar iti yelo manipud kadagiti automatiko nga agar-aramid iti yelo.
3. Agusar iti nalamiis a danum a paglabaan kadagiti kawes wenno dadduma pay a banag. Dry laundry iti ruar.
4. Agdigos imbes nga agdigus.
5. Limitaran ti oras ti panagdigus. Agusar iti nabara a danum ken bentilasion ti lugar.
6. Agusar iti dishwasher a pagbugguan kadagiti pinggan. Iturno dayta iti air dry setting.
7. Saan nga agusar kadagiti pool wenno hot tub.
8. Agusar iti umno a bentilasion no agusar iti danum iti uneg ti balay.

..

MAIPAPAN KADAGITI DI NATALGED A BALAKAD TI DANUM

Gapu iti uram ti kabakiran idi Agosto 2023, dadduma nga estruktura iti sistema ti danum ti Makinngato a Kula ken Lahaina ti nadadael gapu iti uram, ken napukaw ti presion ti dadduma a lugar iti sistema ti danum. Dagitoy a kasasaad ti mabalin a nakaigapuan ti iseserrek dagiti makadangran a kontaminado, agraman ti benzene ken dadduma pay a nalaka a madadael nga organiko a kemikal (VOC). Naipasdek dagiti Unsafe Water Advisories bayat a malpas ti imbestigasion ti VOC ken maisubli ti serbisio ti danum iti amin a lugar. Manipud idi Nob. 21, 2023, amin dagiti Upper Kula ken Lahaina Areas L-1 aginggana iti L-4A ket naikkaten manipud iti Advisory Area. Agtalinaed ti Lahaina areas L-5, L-6 ken L-6A iti sidong ti Advisory agingga iti kanayonan a pakaammo.

..

SADINO TI PANANGAKSAL ITI NATALGED, MINUMEN A DANUM

Dagiti tangke a mangitukon iti libre, natalged a mainum a danum ket naikabil kadagiti lugar a nailista iti baba. Mabalinmo pay a kitaen ti mapa iti ngato para iti tulong iti panangbirok kadagiti tangke (dagiti lokasion ti tangke ket mailasin babaen ti berde a tedted ti danum).

Napateg a nota para iti panagkolekta iti mainum a danum manipud kadagiti tangke:
Pangngaasiyo ta mangitugotkayo kadagiti dadakkel, na-sterilize a pagkargaan iti danum tapno maurnongyo ti danumyo. Agusar laeng kadagiti nadalus, dedikado, food-grade a pagkargaan a pangbiahe iti danum. Dagiti pagkargaan nga addaan iti taraon ket makayakar kadagiti angot iti mainum a danum ken saan koma nga usaren a pagidulinan iti danum. Bugguan a naimbag dagiti pagkargaan babaen ti sabon a paglabaan iti pinggan, sanitize babaen ti maysa a kutsarita a naalumamay a likido a chlorine bleach iti kada litro a danum, sa bugguan a naimbag. Punnuen dagiti pagkargaan agingga iti ngato, a mangibati iti bassit nga angin agingga a mabalin. Idulin iti nalamiis ken nasipnget a lugar. Ti Pederal nga Ahensia ti Panagmanehar ti Emerhensia (FEMA) ket mangitukon ti ad-adu nga impormasion iti ready.gov/water .

Dagiti lokasion ti tangke ti natalged nga inumen a danum ti Lahaina:

• Subdibision ti Puamana
• Kalsada ti Ainakea

..

LUGAR A NAIPUAY MANIPUD ITI UNSAFE WATER ADVISORY

Inbaliwan ti DWS ti Unsafe Water Advisory tapno maikkat ti Upper Kula Area 1 idi Sept. 12. Naaramid ti maikadua a pannakabalbaliw idi Okt. 6 tapno maikkat ti Upper Kula Area UK-2A ken Lahaina Area L-1. Naaramid ti maikatlo a pannakabalbaliw idi Okt. 9 tapno maikkat ti Upper Kula Area UK-4 ken Lahaina Area L-2. Ti danum a mangserserbi kadagiti pagtaengan ken pasdek kadagitoy a nainaganan a lugar ket naikeddeng a natalged para iti di nainget a pannakausar.

2023:

• Sept. 12 – Enmienda ti Unsafe Water Advisory a mangikkat iti Upper Kula Area UK-1
• Okt. 6 – Pannakabalbaliw ti Unsafe Water Advisory a mangikkat iti Upper Kula Area UK-2A ken Lahaina Area L-1
• Okt. 9 - Pannakabalbaliw ti Di Natalged a Danum a Balakad a mangikkat iti Upper Kula Area UK-4 ken Lahaina Area L-2
• Okt, 13 - Enmienda ti Di Natalged a Danum a Balakad a mangikkat iti Upper Kula Area UK-3
• Okt. 31 - Naikkat ti Unsafe Water Advisory para iti Amin a Lugar ti Upper Kula, agraman ti UK-2B ken UK-5
• Nob. 21 - Naikkat ti paset ti Lahaina manipud iti Unsafe Water Advisory
• Dis. 15 - Enmienda ti Unsafe Water Advisory a mangikkat iti Lahaina Area L-4B
• Dis. 21 - Enmienda ti Unsafe Water Advisory para iti Lahaina tapno maikkat ti L-4C

2024:

• Enero 19– Enmienda iti Unsafe Water Advisory para ken ni Lahaina tapno maikkat ti L-4D
• Pebrero 16 – Naikkat ti paset ti Lahaina manipud iti Unsafe Water Advisory Area
• Hunio 12 - Naikkat ti Unsafe Water Advisory para iti paset ti Lahaina

..

Napateg nga aramid para iti panagusar manen ti danum ti gripo para iti umuna a gundaway kalpasan ti advisory

Nalawag ti ebidensia a dagiti kontaminado a mainaig iti uram ket saan a nakaapektar kadagiti lugar a naikkat iti advisory, nupay kasta, adda dagiti pakaseknan a mainaig iti danum a mabalin a nagsardeng iti uneg dagiti pagtaengan ken pasdek bayat nga epektibo ti advisory. Tapno mataming dagitoy a pakaseknan, isingasing ti Department of Water Supply nga i-flush dagiti kustomer dagiti liniada iti di kumurang a 10 a minuto. Ti panggep ti panag-flush ket tapno maikkat ti aniaman a nakatakder a danum kadagiti tubero ken tubo gapu iti saan a pannakausar ken masukatan iti nasam-it a danum.

Ti panag-flush ramanenna ti pananglukat kadagiti balbula ken gripo ken panangipalubos nga agayus ti danum manipud iti tunggal gripo iti di kumurang a 10 a minuto tapno maikkat ti aniaman a nabati a nakatakder a danum manipud kadagiti makin-uneg a tubo ken/wenno pagruaran.  

Apaman a malpas ti panag-flush, dikay ag-alarma no ti danum ket mangiparang iti naulep, wenno gatas a langa, natural daytoy. Ti kinaulep ket gapu kadagiti babassit a bula ti angin iti danum. Kas iti aniaman a bula, agpangato ti angin agingga iti tuktok ti danum ket mapan iti angin, a mangdalus iti danum.

Proseso ti panangikeddeng para iti panangikkat kadagiti lugar manipud iti advisory

Ti desision a mangbalbaliw iti advisory tapno maikkat dagiti espesipiko a lugar, ket naibatay iti adu a linia ti ebidensia:

1. Pannakaanamong ti Sampling Analysis Plan/Decision Flow Chart: Ti pannakaawat iti panagayus ti danum babaen ti sistema ken dagiti lugar a naapektaran iti uram ket nakatulong iti panangikeddeng no sadino ti pangalaan kadagiti sample ti kalidad ti danum. Ti plano ti panagala ti sample ken ti tsart ti panagayus ti desision ket mangipaay ti balangkas ken protokol para iti panangbalbaliw ti Di Natalged a Balakad ti Danum para kadagiti agdama a naikeddeng a paset ti Lugar ti Nangato a Kula ken Lahaina ken para kadagiti masakbayan a lugar; agpada a napataud babaen ti koordinasion ti Departamento ti Salun-at ti Estado ti Hawaii (DOH), ken ti Environmental Protection Agency (EPA).
   ..
2. Water Quality Sampling/Testing: Nangaramid ti Water Quality Laboratory iti adu a round ti water sampling/testing iti adu a lugar iti intero a sistema ti danum ti Upper Kula. Naipadamag a saan a madlaw dagiti resulta ti panagsukimat manipud kadagita a sample. Nasubok dagiti sample para kadagiti Volatile Organic Compounds(VOCs), Synthetic Organic Compounds (SOCs), Semi-Volatile Organic Compounds (SVOCs),metal, nitrates ken coliforms. Naited dagiti konsiderasion iti kontaminasion dagiti organiko manipud kadagiti mabalin a panawen ti panagtaktak ken tapno masigurado a, no adda, maduktalan dagitoy. Nupay naduktalan ti lead kadagiti fire hydrant iti igid ti sistema kalpasan ti umuna a panagala kadagiti sample, dagiti simmaruno a flush sample ket nagresulta iti awan a pannakaduktal ti lead para iti Upper Kula Area UK-2A. Para iti Upper Kula Area UK-1, dagiti simmaruno a flush samples ket nagresulta iti awan a lead levels iti ngato ti federal action level.
   
   
3. System Isolation: Naisina dagiti pagtaengan/estruktura a nadadael/nadadael gapu iti uram ken naikkat dagiti metro ti danumda, tapno masigurado a bassit laeng ti potensial a kontaminasion.
   
   
4. Water Hydraulics: No panunoten ti disenio ti sistema, elevation, physics ti water hydraulics ken dagiti ebidensia a naiparang iti daytoy a panawen, naikeddeng a ti lugar ket naisina manipud kadagiti naapektaran a lugar iti uneg ti sistema ken agtalek ti Departamento iti desisionna a mangbalbaliw iti Unsafe Water Advisory para kadagiti espesipiko a nainaganan a benneg ti Upper Kula ken Lahaina. Inkonsiderar met ti desision no mapukaw ti presion ti danum dagiti espesipiko a lugar.
   
   
5. Regular a Konsultasion: Regular a nakipagkita ti Department of Water Supply iti Federal Emergency Management Agency (FEMA), Environmental Protection Agency (EPA), State of Hawaii Department of Health (DOH) ken dagiti eksperto a nakapadas iti uram iti kabakiran ken dagiti aspeto ti panagsubli a nairaman mainaig kadagiti sistema ti danum ken suportaranda ti desision a mangbalbaliw iti advisory.