Maysa a tawen kalpasan ti makadadael nga uram iti kabakiran iti Maui, binigbig da Maui County Mayor Richard Bissen, Hawaiʻi Gov. Josh Green ken dagiti lider ti pederal ti kinaandur dagiti umili idiay Lahaina ken iti Kula.

Iti maysa a press conference idi agsapa ti Huebes iti County of Maui Office of Recovery – West Maui, pinadayawan ni Mayor Bissen dagiti 102 a biag a napukaw ken dua nga agtalinaed a di nakuenta kalpasan ti Agosto 8, 2023, uram idiay Lahaina.

“Addakami met ditoy tapno suportaranmi ti komunidadmi bayat ti panagdayawmi kadagiti amin a napukawan met iti pagtaengan ken sanikua,” kinuna ni Mayor Bissen. “Saan unay a gapu laeng iti napukawda idi Agosto 8 ^th no di ket gapu iti 364 nga aldaw a masapul nga ibturanda sipud idin.

“Buyogen ti nauneg a simpatia ken ayat ken aloha iti komunidadtayo a nakatakderak ditoy kas mayorda.

“Impakita ti ilimi ti kasta unay a kinaandur ta inibturanda daytoy a panawen,” intuloy ni Mayor Bissen. “Impakitada ti panagpannakkel saan laeng a dagiti tattaoda no di ket ti lugarda. Ti trabahomi ditoy ita ket ti panangsuporta kadakuada amin.”

Nagyaman ni Mayor Bissen kadagiti federal partners a pakairamanan ti Federal Emergency Management Agency (FEMA), US Army Corps of Engineers, US Environmental Protection Agency, US Small Business Administration ken dadduma pay a “adu ti inaramidda tapno makadanontayo iti ayantayo ita.”

Bayat ti panangbigbigna kadagiti pannakapukaw a sinagaba iti trahedia, kinuna ni Gov. Green, “Kayatko a komendaran ti amin iti pigsada, ti pigsa nga inted ti Mayor iti komunidad iti daytoy a tawen, ken amin a tattao nga agtaktakder ditoy ita nga aldaw. Kas iti inyebkas ti Mayor, nakadanonkami pay, ngem masapul latta nga umimbag dagiti tattao.”

“Iti espiritu ti panangpadayaw kadagidiay napukawmi,” kinuna ni Gov. Green a nagpirma kadagiti papeles idi Huebes tapno mayakar da Moku’ula ken Loko 'O Mokuhinia manipud iti Estado nga agturong iti Kondado para iti kultural ken ekolohikal a pannakaisubli. Ti Moku’ula ti pribado a pagtaengan ni Ari Kamehameha III manipud 1837 agingga iti 1845. Kinuna ni Gov. Green a ti kalat ket “maisubli dagita a sagrado a daga.”

Kinuna ni FEMA Administrator Deanne Criswell a ti ahensia, nga adda iti daga kalpasan a mismo dagiti uram, “ket agtultuloy a kaduayo ditoy no la ket ta kasapulan tapno makaungar.”

"Iti daytoy a dalan nga agturong iti panagimbag, insurom kadakami amin no ania ti kaipapanan ti panagbalin a nasayaat a kaarruba, maipapan iti pudno a kaipapanan ti komunidad,” kinuna ni Administrador Criswell. “Impakitam kadakami no ania ti kaipapanan ti panagbalin a naandur, tapno makakita iti masakbayan uray no marikna ti kanito a di maparmek.”

Bayat nga agtultuloy ti panagladingit dagiti nakalasat ken maipasango iti kinaawan ti sigurado, kinuna ni Hawaiʻi US Sen. Brian Schatz a dagiti kasosyo ti pederal, estado ken county ket nakatulong iti panagrang-ay, agraman ti pannakaibangon ti temporario a King Kamehameha III Elementary School ken ti pannakaisubli ti mainum a danum idiay Lahaina.

“Ngem kamaudiananna bumaba dayta kadagiti tattao ditoy,” kinuna ni Schatz. “Gapu iti nabingbingay a ladingit ken gagangay a determinasion, nagtitiponda tapno agtitinnulongda iti aniaman a pamay-an a kabaelanda. Ti kinapingetda, paraburda ken kinaparaburda ti pammaneknek nga iti kapaut ken narigat a dalan iti masanguanan, malasattayo daytoy babaen ti panagtitinnulongtayo. Adayo pay ti nagnaanmi, ngem napapaut pay ti pagnaanmi, ket ti karimi ket addakami sadiay a kadua ti komunidad iti kabayag a kasapulan, iti tunggal addang ti dalan.”

Kinuna ni Hawaiʻi US Sen. Mazie Hirono nga “iti baet ti trauma ken riribuk, ti rimsua ket dagiti kinamanangngaasi.”

“Kasta ti panagrang-aymi, a natibker ti panagtakdermi,” kinunana. “Adu dagiti estoria ti kinaandur, ngem ti sao nga agaplikar ita ket namnama, kinuna ni Sen. Hirono. “Agtultuloy a buybuyaen ti lubong no kasano ti panagibturtayo.”

Kinuna ni Hawaiʻi US Rep. Jill Tokuda a dagiti nakalasat iti uram ket nakikadua kadagiti tattao manipud iti intero a pagilian ken lubong tapno suportaranda ti komunidad.

“No kasano karigat dagitoy maudi a 365 nga aldaw, nalikmutak kadagiti kasayaatan unay kadakami,” kinunana. “Ti pannakalikmut amin dagita ti mangted kaniak iti kasta a rikna ti panagyaman.

“Iti dayta a kanito ti naan-anay a trahedia, didigra, a sadiay napukaw ti amin, nagyamanda iti biagda. Napigsada. Tultulonganda idi dagiti kaarruba. Pudno nga aloha ti ipakpakitada. Isuda ti kapigsaan a tattao a maam-ammom,” kinuna ni Rep. Tokuda. “Nalikmutkami kadagiti kapigsaan a tattao. Ngem uray dagiti kapigsaan ket saan koma a pulos a magna nga agmaymaysa, ken saandanto a magna nga agmaymaysa. Ituloytayo ti makipagna kadakuada. Makikaduakaminto kadakuada.”

Napasamak ti press conference sakbay a nangrugi dagiti panagtitipon ti Kuhinia Maui Remembrance Week.

Ti Kuhinia Maui ket nangala ti naganna manipud iti maysa a linia iti tradisional a kanta ti Maui a sipapannakkel a mangibagbaga ti awan kapadana a kinapintas ken kinabaknang ti Maui, a mangitag-ay a ti Maui ken dagiti tattaona ket agsublida manipud iti trahedia.

Para iti ad-adu pay nga impormasion maipapan kadagiti pasamak a panglaglagip, bisitaen ti https://www.KuhiniaMaui.org .