Iti panangipaganetgetna nga ipangpangruna ti Maui County ti komunidad – babaen ti panangtingiting kadagiti interes ti kinatalged, kultura, aglawlaw ken residente – inwaragawag ni Mayor Richard Bissen ita nga aldaw, Agosto 29, 2023, ti panagbalbaliw manipud iti paset ti panagbirok ken panagsubli idiay Lahaina agingga iti sumaruno a paset, a mangikeddeng iti pundasion para kadagiti residente ken negosio nga agsubli kadagiti sanikua ken pagtrabahuan.

“Ti county ket mangikampania iti interes ti komunidadtayo, nga addaan kadagiti prioridad ti kinatalged, kultura ken komunidad. Ket imanehotayo iti lokal dagitoy nga addang bayat ti panagabantetayo,” kinuna ni Mayor Bissen iti maysa a press conference ti Wailuku kadagiti kasosyo ti estado ken pederal. “Awan ti asinoman iti estadomi a nakapadas iti kadakkel daytoy a didigra ken ti kaadu ti trahedia, ngarud bayat ti panagdaliasatmi iti dayta, inaldaw a mapaspasamak ti koordinasion kadagiti amin nga ahensia ti county, estado ken pederal a kaduak ti team-ko.”

Nalpasen ti panangikkat ti US Environmental Protection Agency (EPA) kadagiti napeggad a material manipud kadagiti sanikua ti Upcountry iti ngudo ti lawas.

Bayat a dandani malpas ti panagregget iti panagbirok ken panagsubli idiay Lahaina, rugian ti EPA ti agtrabaho a mangikkat ken mangibelleng kadagiti napeggad a material iti pagtaengan manipud kadagiti sanikua a naapektaran iti uram iti kabakiran ti West Maui. Daytoy sumaruno a paset ket koordinar ti Federal Emergency Management Agency (FEMA), babaen ti suporta manipud iti US Army Corps of Engineers.

Awan ti mangrugi a panangikkat kadagiti rugit no awan ti naisurat a pammalubos ti makinkukua iti sanikua. Maar-aramid ti plano para kadagiti umili a sitatalged a makastrek iti sanikuada.

Kinuna ti hepe ti Emergency Management Agency a ti federal response coordinator a ni Robert J. Fenton, Jr., a tulbek ti kinatalged, agraman dagiti pammalubos manipud kadagiti makinkukua iti sanikua ken negosio.

“Awan ti mangrugi a panangikkat no awan ti pammalubos ti makinkukua iti sanikua,” kinunana. “Kadagiti apektado nga umili, pangngaasiyo ta ammoyo, makipagtrabahokami kadakayo.”

Inulit ti insidente a komander ti US Environmental Protection Agency a ni Steve Calanog ti kinuna dagiti dadduma a lider ti ahensia – a maraem ti kultural a kaipapanan ni Lahaina iti proseso.

“Ammotayo ti nabayagen a nabaknang ken historiko a kultural a kaipapanan ti Lahaina,” kinunana. “Addaankami iti 25 a cultural observers iti team-mi tapno masigurado nga agtultuloykami a buyogen ti panagraem. Adda team-mi iti isla ita nga addaan iti agarup 150 a tattao, a 30 porsiento kadagitoy ket lokal a natangdanan a sinanaymi kadagiti sertipikasion ti hazmat tech.”

Ti trabaho a panangikkat kadagiti napeggad a material iti pagtaengan manipud Lahaina ket aramiden dagiti grupo ti EPA nga agtartrabaho kadagiti sona. Iti daytoy a tiempo, ti disaster area ket nainget kadagiti autorisado laeng a personnel ken awan ti listaan a mangipalubos kadagiti umili nga agsubli iti disaster area. Mangrugi ti panangikkat kadagiti rugit kadagiti sanikua kalpasan nga ikkaten ti EPA dagiti napeggad a materiales iti pagtaengan manipud iti naapektaran a lugar.

Dagiti napeggad a material iti pagtaengan a maikkat ket mairaman dagiti pintura, pagdalus, solvent ken lana. Maikkat met ti gasolina manipud kadagiti napreserba a silindro ken tangke. Addanto elektrisian ti EPA iti lugar a mangbalakad kadagiti field team iti natalged a panangikkat iti enerhia ken panangikkat kadagiti bateria iti pagtaengan a “power bank.” Kalpasan ti pannakaikkatna, maipatulod ti napeggad a material iti US Mainland a sadiay umiso ti pannakaibellengna.

Bayat nga ar-aramidenna daytoy a trabaho, bantayan ti EPA ti angin para kadagiti napino a partikulo ti buli (“particulate matter”). Mailista dagiti air monitor iti Air Now website ti EPA. Kalpasan a maikkat ti napeggad a material iti pagtaengan, mabalin nga alingasaw ti EPA ti napino a pigket a maawagan iti “Soiltac” iti dapo iti sanikua. Daytoy ti manglapped iti panagpuyot ti dapo iti sanikua ken manglimitar iti panagayus ti danum. Saan a makasabidong ken biodegradable ti pigket.

“Tunggal addang nga aramidenmi nga addang nga addaan panggep, panggep, ken sensibilidad,” kinuna ni Darryl Oliveira, ti interim administrator ti Maui Emergency Management Agency. “Awaganmi ti paset kalpasan ti paset ti panangikkat iti napeggad a material, ti paset ti “Panagsubli idiay Lahaina.” Talaga a kayatmi nga ipaganetget a kayatmi nga isublin dagiti tattao iti pagtaenganda.”

Para iti impormasion maipapan kadagiti panagregget a mangpaimbag iti Maui, pangngaasiyo ta bisitaenyo ti Maui County Website wenno ti Maui Nui Strong website.

Para iti impormasion maipapan iti panangrugi ti EPA iti panangikkat iti napeggad a material ita nga aldaw, bisitaen ti EPA news release.

Masarakan ti naan-anay a video ti press conference idi Martes iti Facebook page ti County of Maui.