Ko e 'aho ni, na'e kamata ai 'e he Potungaue Malu'i 'o e 'Atakai 'o 'Amelika (EPA) 'a e ngaue ke fakatafe ha fale tau'anga me'alele 'i lalofonua 'oku tu'u 'i he Front Street 'i Lahainathat 'oku kei tafea pe talu mei he vela 'o e 'aho 8 'o 'Aokosi. ʻI he ʻuluaki taimí, ko e fehuʻia ʻa e angatonu fakafaʻunga ʻo e faʻunga ʻo e tauʻanga meʻalelé fakataha mo e hohaʻa ki he ngaahi meʻa fakatuʻutāmaki ʻe ala ʻi he vaí naʻe taʻofi ai ha fekumi fakalukufua ʻe he Potungāue Polisi ʻa Mauí. ‘E fakafou ‘i he feinga fakataha ‘a e EPA, US Army Corp of Engineers, FEMA, mo e Vahefonua Maui, ‘a hono to’o ‘o e vai ‘oku tu’u pea fakahoko ha fekumi malu mo faka’auliliki. ‘E hoko ‘a e pamu ‘i he po’uli lolotonga ‘a e ma’ulalo ‘a e tahi ‘i he taimi ‘oku ma’ulalo ange ai ‘a e vai ‘i he fale tau’anga me’alele.

Ko e taimi pe 'e lava ai 'e he Potungaue Polisi 'a Maui 'o fakakakato ha fekumi, 'e fakahoko leva 'e he EPA ha sivi ke 'ilo'i mo to'o 'a e ngaahi naunau fakatu'utamaki. Kuo fetu’utaki mo fetu’utaki ‘a e EPA mo e Vahefonua Maui, kau siofi ‘o e anga fakafonua, mo e FEMA ‘i he ngaue ko ‘eni.

“Naʻe ʻikai ke ola lelei ha sisitemi fakatafoki vai naʻá ne tauhi ʻa e fale tauʻanga meʻalelé ke mōmoa lolotonga e vela ʻo e vaotaá,” ko e lau ia ʻa e ʻEikitau ʻo e EPA ʻi he Ngaahi Meʻa Fakatuʻutāmakí ko Tara Fitzgerald. “ʻOku mau ngāue vāofi mo e Vahefonua Mauí ke fakatafe malu ʻa e fale tauʻanga meʻalele ʻoku tāfeá pea fakamaʻa ʻa e ngaahi meʻa fakatuʻutāmaki ʻoku kei toé.”

‘Oku fakahaa‘i ‘e he sipinga ‘o e vaí ‘oku meimei tatau ‘a e vai ‘i he fale tau‘anga me‘alele ‘oku tāfeá mo e vai ‘oku tafe ‘i ‘olunga mei he ngaahi hala me‘alelé, ngaahi halá, mo e ngaahi fale tau‘anga me‘alelé. ‘E pamu ‘e he EPA ‘a e fakafuofua ki he kaloni vai ‘e 400,000 – 600,000 ki ha pesini tauhi vai ‘uha ‘oku ‘i ai ‘oku ‘ikai ha me’a ‘i ai ‘i Lahaina ke faka’ata ‘a e kau ngaue ke nau hū ki he fale tau’anga me’alele pea hokohoko atu hono pamu ‘o e vai kae ‘oua kuo ‘osi ‘a e ngaahi ngaue, pe a’u ‘a e pesini tauhi vai ki he ivi. ʻOku tuʻu ʻa e pesini tauhiʻangá ʻi he fakatokelau pē ʻo e Paʻake Sikeiti ʻo West Maui pea ʻoku ʻi ai hono ivi ʻo e kaloni ʻe ua miliona.