ʻo ʻOkatopa, 2024
MFD mo e ATF faka'osi Aug. 8, 2023, Lahaina vela ko e vela 'e taha na'e fakatupu 'e he toe fakaivia 'o e ngaahi laine 'uhila na'e motu
Lipooti ki he tupu'anga mo e tupu'anga kuo tukuange mai he 'aho ni
Ko e Potungāue Vela mo e Malu ʻa e Kakai ʻo e Vahefonua Maui (MFD), ʻi he tokoni ʻa e Potungāue ʻAmelika ki he ʻOhomohe, Tapaka, Meʻafana mo e Ngaahi Meʻa Pahū (ATF), naʻa nau tukuange mai ʻi he ʻaho ni ʻene Lipooti ki he Tupuʻanga mo e Tupunga ʻo e vela ʻi Lahaina ʻi he ʻaho 8 ʻo ʻAokosi, 2023.

Ko e vela, ‘a ia na’e ‘ikai si’i hifo he mo’ui ‘e toko 102 pea fakatupu ‘a e faka’auha lahi ‘i he kotoa ‘o Lahaina, na’e fakapapau’i ko e vela ‘e taha ‘oku ‘i ai hono tupu’anga mo e tupu’anga ‘e taha ‘a ia na’e hoko atu ‘i ha ongo konga kehekehe (konga pongipongi ‘o e vela mo e konga ho’ata ‘o e vela) ‘i he kotoa ‘o e me’a na’e hoko. ‘I he taimi 6:34 pongipongi, na’e kamata ‘a e afi ‘i he Hala Lahainaluna ‘i he ngaahi ‘akau ‘oku ‘ikai ke tokanga’i ofi ki he pou ‘uhila 25 ko e ola ia ‘o e ngaahi me’a ukamea momoa (sparks) na’e tukuange mai mei he toe fakaivia ‘o e ngaahi laine ‘uhila na’e motu ‘i ‘olunga. Naʻe taʻofi ʻa e konga ʻo e afí ʻi he pongipongí ni kimuʻa he 9:00 pongipongí Naʻe fakahaaʻi ʻe he ngaahi fakaʻilonga kotoa pē naʻe maʻú naʻe taʻofi kakato mo tāmateʻi ʻa e afí —naʻe ʻikai ha ulo, kohu, pe meʻa ʻoku ʻiloʻi ʻoku vela ʻi ha ngaahi houa lahi.
Neongo hono siofi faivelenga ʻo e feituʻu naʻe hoko ai ʻa e afí mo hono fakahoko ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoni mahuʻingá, ka naʻe ʻikai ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi ʻuhila mei he konga pongipongi ʻo e afí pea naʻe toe fakamoʻui ʻe ha matangi mālohi ʻi he taimi 2:52 efiafi fakafuofua, ʻo fakaʻilongaʻi ai ʻa e kamata ʻo e konga hoʻatā ʻo e afí.
“Ko hono fakakātoá, ʻoku mahino ʻa e tupuʻanga mo e tupuʻanga ʻo e vela ʻi Lahaina: ko hono toe fakaʻaongaʻi ʻo e ngaahi laine ʻuhila kuo motú naʻe fakatupu ai ha ngaahi ulo ʻo tutu ʻa e ngaahi ʻakau naʻe ʻikai ke tauhi ʻi he feituʻú,” ko e fakamatala ia ʻa e ʻEiki ʻo e MFD ko Brad Ventura he ʻaho ní lolotonga ʻa e konifelenisi ongoongo ʻi he fale Kalana O Maui ʻi Wailuku.
“ʻOku mau fie fakamahinoʻi lahi ki he komiunitií naʻe ʻalu ʻemau kau tamate afí ʻo laka hake ʻi heʻenau faivelenga totonú ke nau falala ʻi he lahi taha te nau ala lavá naʻe tāmateʻi fakaʻaufuli ʻa e afí kimuʻa pea nau toki mavahe mei he feituʻú,” ko e lau ia ʻa e Tokoni ʻEiki ko Jeffrey Giesea.
ʻOku fakakalasi ʻa e afí ko e Fakatuʻupakē —ʻo fakafepakiʻi ʻa e Afí, Fakanatula, pe ʻIkai Fakapapauʻi.
Fakataha mo e ‘Eiki Ventura ‘o e MFD mo e Tokoni ‘Eiki ko Giesea, na’e lea ‘a Jonathan Blais, ko e Fakafofonga Makehe ‘oku ne tokanga’i ‘a e Vahenga Mala’e ‘o e ATF Seattle, ‘i he fakataha mo e kau faiongoongo.
Ko e Lipooti Tupu'anga mo e Tupunga ko e ola ia 'o e fengaue'aki lavame'a mo e 'Ofisi Mala'e 'o e ATF 'i Honolulu, Vahe Mala'e 'o Seattle mo 'ene Timi Tali Fakafonua, 'a ia na'a nau 'oatu ha tu'unga ta'ehanotatau 'o e a'usia, ngaahi me'angaue faka'ofo'ofa mo e kau ngaue 'oku nau taukei ma'olunga. Naʻe tokoni ʻa e kau ngāue ʻa e ATF ki he MFD ʻi hono tānaki ʻo e ngaahi fakamatalá, ʻanalaiso ʻo e ʻata mo e vitiō, mo e ʻinitaviu ʻo e kau fakamoʻoní ʻi he ngaahi uike hili ʻa e ngaahi velá. Na’e fakatahataha’i leva mo ‘analaiso ‘e he ATF ‘a e fakamatala ko ia ko e makatu’unga ia ki he’ene ngaahi ma’u mo e ngaahi fakamulituku tau’ataina, pea pehe ki he’ene sivi ‘uhila, ‘a ia ‘oku fakapipiki atu ki he lipooti ‘a e MFD. Na’e vahevahe ‘e he ATF ‘a e ngaahi fakamatala mo e ngaahi ‘analaiso kotoa pe mo e MFD, tukukehe ‘a e ngaahi fakamatala ‘uhila, ‘a ia na’e ‘oatu pe ‘e he kautaha ‘uhila ki he ATF ‘o fakatatau ki ha aleapau ‘o e ‘ikai ke fakahaa’i mo fakapulipuli. Koe'uhi na'e 'ikai ke foaki ki he MFD 'a e 'ata ki he fakamatala 'uhila ko 'eni, 'oku ne fakafalala ki he ngaahi ma'u 'a e ATF 'o makatu'unga 'i he ngaahi naunau ko ia.
Hili ‘ene ‘uluaki fakatotolo ‘i he ngaahi uike hili ‘a e ‘aho 8 ‘o ‘Aokosi 2023, na’e foki ‘a e ATF ki he feitu’u na’e hoko ai ‘a e vela ke fai ha toe fakatotolo ‘i ‘Epeleli mo Me 2024. ‘I Sune 2024, na’e fakataha ai ‘a e ATF mo e MFD ke vakai’i ha ngaahi fakaikiiki pau mo e ngaahi me’a na’e ma’u ‘i he’ene ‘uluaki lipooti fakakaukau. Na’e foki ‘a e ATF ki he feitu’u na’e hoko ai ‘a e vela ‘i he konga kimui ‘o Siulai 2024 mo e konga kimu’a ‘o ‘Aokosi 2024 ki ha ngaahi ‘a’ahi mo e ngaahi ‘initaviu kehe ki he feitu’u ‘i he’ene fakakakato ‘ene lipooti. Na’e ‘oatu ha fakakaukau ki he MFD ‘i he ‘aho 23 ‘o Sepitema, 2024, pea mo ha fakamatala nounou ki he MFD ‘i he ‘aho 25 ‘o Sepitema, 2024.
ʻI he taimi 1 efiafí, ʻe lava ke maʻu ʻa e Lipooti kakato ʻo e Tupuʻanga mo e Tupunga ʻo e Vela ʻa e MFD-ATF ʻi Lahaina ʻi he uepisaiti ʻa e Vahefonua Mauí, https://mauicounty.gov/1460/Malu-ʻa e Kakai-ʻo e Velá , pea mo e uepisaiti ʻa e ATF, https://atf.gov .
Ko e Lipooti Tupuanga mo e Tupunga oku oatu ia mo e ngaahi fakatonutonu ke malu i a e fakapulipuli o e kau fakatotolo fakafo ituitui mo e kau fakamo oni, o fakatatau ki he ngaahi lao mo e ngaahi tu utu uni a e siteiti mo e vahefonua, ka ke faka apa apa i foki a e falala kuo tuku ki he MFD mo e ATF e kinautolu na a nau oatu enau ngaahi talanoa fakafo ituitui mo e fakamatala ke poupou ki he lipooti ko eni.
“Mahalo ki he timi mei he ATF ‘i he’enau ‘omi ‘enau taukei ki Maui ke tokoni mai ki ha fakatotolo lahi ki he vela,” ko e fakamatala ia ‘a e Pule Kolo ko Richard Bissen. “Kuo nau fakatapui ha ngaahi houa ngāue ‘e laungeau ki hono tānaki mo vakai‘i ‘a e ngaahi fakamo‘oní ke ‘omai kiate kimautolu ha lipooti kakato.”
Ke vakai ki he konifelenisi kakato ʻa e kau faiongoongó, ʻaʻahi ki he peesi Facebook ʻa e Vahefonua Mauí.

Senitā Ngofua Fakaakeake ʻa e Vahefonua Mauí
Ko ha maʻuʻanga tokoni mahuʻinga kiate kinautolu ʻoku nau fekumi ke toe langa ʻi he ngaahi feituʻu naʻe uesia ʻe he velá ʻi Lahaina mo Kula ʻi heʻenau folau ʻi he founga fakangofuá mo fai ʻa e sitepu hokó ki he foki ki ʻapí.
Senitā Ngāue Fakavahefonua ʻo Mauí
110 Hala ʻAlaihi, Suite 207
Monite ki he Falaite: 8 pongipongi ki he 4 efiafi